Curriculum à la carte: van meso-verhaal naar micro-leerplan

🔹 VAN: MESO VERHAAL – GEEN LEERPLAN

In veel van onze graduaatsopleidingen zijn curricula vandaag veelal een meso-verhaal: het curriculum is een compliance-document of een bewijsstuk om te laten zien dat aan de opleidingsvoorwaarden van overheid en accreditatie voldaan wordt. Vaak wordt dit mesoplan door een specifiek ondersteuningsteam, los van het docententeam, opgemaakt. En daarom verliest het grotere docententeam zich in de voor hen onoverzichtelijke, drukke excel die dan als curriculum wordt opgeleverd. Dit curriculum is voor hen geen houvast, maar eerder verwarrend door het teveel aan abstracte informatie. Het resultaat: er is geen docenteneigenaarschap over, het is geen plan waarop het leren en opleiden binnen de opleiding gebaseerd worden.

🔹 NAAR: MICRO CURRICULA -  EEN DUIDELIJK LEERPLAN  

Als docenten zelf curricula op micro-niveau, bijvoorbeeld per opleidingsonderdeel, vak of module ontwerpen - idealiter binnen het kader van dat meso-verhaal - dan wordt dat opleidingsonderdeel wel zorgvuldig onderbouwd met een doordacht en afgestemd leerplan. Leeruitkomsten, leerinhouden, leeractiviteiten én toetsing worden in detail en met oog voor didactische opbouw, zorgvuldig gepland. En dit gebeurt in het docententeam: bottom op vanuit de effectieve leerervaringen en vanuit een eigen buikgevoel over wat goed en minder goed werkt. Dit microplan geeft de docenten als vanzelf houvast bij het opleiden. Docenten vertrouwen erop en gebruiken het om zichzelf en hun studenten te begeleiden en te ondersteunen in het leerproces.

Bespreek begeleidt dit maakproces – Van meso-curriculum naar een micro-curriculum – binnen uw opleiding, bottom up, effectief en op korte tijd.

🔹 WAAR BEGINNEN WE EN WAT DOEN WIJ CONCREET?

We beginnen met een heldere definitie van voor wie en waarom het micro – curriculum wordt gemaakt. Even vertragen om dan snelheid te pakken. Richting geven.

Dan benoemen wij – afgestemd op het curriculumdoel - heel concreet de verschillende onderdelen van het curriculum, alsook de samenhang en structuur van het plan. We maken een template of kiezen een tool om het curriculum concreet in te geven. Wij blijven zo dicht mogelijk bij wat al gekend is en gebruikt wordt binnen de opleiding.

Dan starten we aan het effectieve maken: we houden het werk zo klein mogelijk, beperken het aantal onderdelen tot ‘wat effectief leerondersteunend is’  en houden de structuur eenvoudig.

Effectieve micro-plannen bevatten doorgaans 3 duidelijk herkenbare onderdelen.

1 De leeruitkomsten per opleidingsonderdeel.

·  Kennen, kunnen en doen, eventueel veronderstelde kennis en toepassingsgebieden

2 De concrete leeractiviteiten voor studenten en instructiewerkvormen voor docenten.

  ⁠◦  Praktijkgericht en studentgericht geformuleerde activiteiten

3 De toetsing, die idealiter reflectie op het plan en het leren stimuleert

  ⁠◦  Toetsingen als feedbackmomenten ten dienste van het leerproces

NOOT: Deze 3 onderdelen hangen samen ‘In constructive alignment’ (Biggs & Tang, 2007): leerdoelen, leeractiviteiten en toetsing systematisch op elkaar afstemmen.

🔹 WAT LEVEREN WE OP?

Concrete en volledige leerplannen per opleidingsonderdeel. Met ruimte voor aanpassingen, met ruimte voor verschillende manieren om de plannen te realiseren.

We zorgen ook voor overtuigende en duidelijke communicatie van de leerplannen aan docenten en studenten. Zo verzekeren we hoge inzetbaarheid en lage drempels.

  ⁠◦  Curricula zijn een sterke leidraad:  ze moeten transparant, begrijpelijk en bruikbaar zijn.

We faciliteren teamreflectie over de plannen tijdens het maak- en leerproces.

  ⁠◦  Curricula zijn managementinstrumenten voor het instructieproces en dienen als spiegel voor docententeams. Een perfecte tool voor reflecties, bijsturingen, professionaliseringen.

🌱 NIET TWIJFELEN! - MICRO CURRICULA ZIJN VAN KERNBELANG

Microcurricula zijn van kernbelang voor de onderwijskwaliteit in jouw opleiding omwille van

•  het constructive alignment: leer/instructieactiviteiten en toetsing sluiten naadloos aan bij leerdoelen

•  de sterke leidraad voor de studenten: duidelijkheid en transparantie in het leerproces versterken hun motivatie en eigenaarschap.

•  de professionalisering van het docententeam: curricula bieden structuur voor reflectie en optimalisering van het instructieproces

•  de kwaliteitsborging: compliance op mesoniveau wordt versterkt door microkwaliteit per opleidingsonderdeel

🤝 Deskundige begeleiding

Bespreek begeleidt docententeams teamgericht en praktijkgericht. Bespreek vertaalt complexe onderwijskwaliteitsvraagstukken naar concrete leerplanontwikkelingen.

Een sterrenchef-aanpak: zorgvuldig en afgestemd op de context van elke opleiding.

Laten we samen kijken hoe voor jouw opleiding microcurricula het verschil maken in kwaliteitsverbetering.

 “Hoe bouwt jouw team microcurricula die écht het verschil maken?”